Sociale veiligheid
Sociale steun, een drijvende kracht om uitval door werkstress te voorkomen, komt steeds prominenter naar voren in studies naar het effect van sociale steun. Onderzoekers hebben de effecten van sociale steun op nieuwkomers in organisaties, stress op de werkplek en werk-privébalans verkend. In deze blog duiken we dieper in op de kracht van sociale steun op de werkplek en werpen we een licht op enkele belangrijke aspecten van dit onderwerp.
Wanneer stress toeslaat, treedt ons sympathische zenuwstelsel in actie. Stresshormonen zoals adrenaline en cortisol worden vrijgelaten, waardoor ons lichaam klaar is om te vechten of te vluchten. Hoewel deze reactie in de oertijd handig was, kan chronische stress leiden tot serieuze gezondheidsproblemen. Maar er is hoop. Sociale interactie kan als tegengif werken tegen de ‘vecht of vlucht’ reactie. Het delen van een glimlach, een vriendelijk woord of een warme omhelzing kan hormonen vrijmaken die ons kalmeren, ons hart vullen met positiviteit en ons lichaam aanmoedigen om te ontspannen.
Persoonlijk contact kan het verschil maken. Stemtoon, oogcontact en zelfs fysieke aanraking spelen allemaal een rol bij het tot rust brengen van ons zenuwstelsel. Een diepgaand gesprek met een vriend(in), of een collega kan wonderen doen, en de kalmerende hormonen die vrijkomen, helpen ons veerkrachtiger te worden tegenover stress. Sociale steun op de werkplek, zo blijkt uit meerdere onderzoeken, kan de volgende voordelen bieden:
Onderzoek toont aan dat sociale steun belangrijk is voor de aanpassing van nieuwkomers aan een organisatie. Een studie met 91 nieuwkomers in verschillende organisaties wees uit dat steun van collega’s en de beschikbaarheid van ondersteunende activiteiten zoals trainingen en zakenreizen cruciaal zijn. Het bieden van verschillende vormen van sociale steun bleek de sleutel tot minder verloop onder personeel.
Stress op de werkplek is een wereldwijd probleem, maar sociale steun fungeert als een buffer. Onderzoek in het VK toont aan dat sociale steun niet alleen stress vermindert, maar ook de stressoren zelf vermindert. Dit mechanisme werkt als een soort schild, waardoor werknemers veerkrachtiger worden in stressvolle situaties.
In Ierland werd een studie uitgevoerd in een hogeronderwijsinstelling. De resultaten waren duidelijk: meer sociale steun leidde tot minder stress, terwijl werk-privéconflicten en slechte werkprestaties juist meer stress veroorzaakten. Organisaties kunnen hierop inspelen door strategieën te implementeren die een gezonde balans tussen werk en privéleven bevorderen, wat uiteindelijk de prestaties en de kwaliteit van leven van werknemers verbetert.
Hoewel sociale steun een belangrijk effect heeft, zijn er enkele uitdagingen. De literatuur is versnipperd, definities zijn vaag en er is geen universele maatstaf voor sociale steun. Dit creëert ruimte voor nader onderzoek. Een helder kader kan helpen bij het begrijpen van sociale steun in diverse organisatorische contexten en bijdragen aan een gezondere, ondersteunende werkomgeving voor iedereen.
Sociale steun is meer dan alleen een sociaal gebaar; het is een essentieel onderdeel van een gezonde werkplek. Door gerichte interventies en meer kennis en begrip van de mechanismen van sociale steun kunnen organisaties bloeien, terwijl hun werknemers zich gesteund en gewaardeerd voelen.
Wat zijn jouw ervaringen met sociale steun op het werk? Laat het ons weten en laten we samen werken aan een gezondere, meer ondersteunende werkomgeving!
Debra L. Nelson, James Campbell Quick (1991), Social support and newcomer adjustment in organizations: Attachment theory at work?
Chockalingam Viswesvaran, Juan I. Sanchez, Jeffrey Fisher (1999), The Role of Social Support in the Process of Work Stress: A Meta-Analysis
Cecile de Roos (2023), Stress zit niet tussen je oren, hoe ga je om met mentale blessures.
Phillip M. Jolly, Dejun Tony Kong, Kyoung Yong Kim (2020), Social support at work: An integrative review.
Wilmar Schaufeli & Toon Taris (2013), Het Job Demands-Resources model: overzicht en kritische beschouwing.