De vijf HR en Arbo trends voor 2023

In 2023 zullen werkgevers nadenken over de gemeenschappelijke gezondheids- en veiligheidsproblemen waarmee werknemers worden geconfronteerd en hoe hun organisatie het personeel kan ondersteunen. Hollands College zet vijf trends op een rij, maar eerst de cijfers:

De arbeidsomstandigheden gaan sinds 2014 op alle vlakken hard achteruit. Zo blijkt uit de cijfers van het CBS.

Zo geeft 8% aan dat hun geestelijke gezondheid slechter is geworden. Van de mensen die verzuimen geeft 5,4% aan dat werkdruk de reden is. De statistiek laat zien dat dit ook geldt voor de fysieke gezondheid. Maar liefst 6,3% van de Nederlandse volwassenen geeft aan dat ze regelmatig veel kracht moeten zetten ten opzichte van 4,9% in 2014. Wat betreft ons gehoor is het ook niet veel beter geworden. Terwijl in 2014 nog 4,9% van de mensen zich ziekmeldde als gevolg van o.a. geluid, is dit in 2021 toegenomen tot 6,6% van de mensen.

Werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om werknemers te helpen om gezond en veilig te kunnen werken. Op basis van de cijfers lijkt het erop dat gerichte ondersteuning niet algemeen beschikbaar is voor moderne werknemers die steeds vaker flexibele werkbenaderingen hanteren. Daarbij zijn de arbeidsmigranten niet meegenomen.

Met dit in gedachten heeft Hollands College trends op een rijtje gezet die we in 2023 kunnen verwachten.

1. Het her balanceren van thuiswerken

De recente toename van werken op afstand heeft veel voordelen opgeleverd voor werknemers, waaronder een betere balans tussen werk en privé en een vermindering van stressvol woon-werkverkeer. Hieraan zit ook een keerzijde. Het percentage werknemers dat tijdens het werk (vrijwel) nooit iemand tegenkomt verdubbelde van 10 naar 22. In 2020 kwam 1 op de 5 medewerkers niemand tegen op het werk, zo meldt het CBS.

Zonder contact is de kans aanwezig dat de communicatie ‘kouder’ verloopt. Dit kan zorgen voor meer afstand in de relatie. Naast de verplichtingen die werknemers en werkgevers aangaan via het juridisch contract spelen verwachtingen een rol. Zo is de psychologische afstand die we ervaren een risico voor de werksfeer en neemt de kans op een verminderd vertrouwen toe.

2023 zal het jaar zijn van het her-balanceren. Wanneer werken we thuis? Werken we op afstand? Of treffen we elkaar liever op kantoor?

1. De nieuwe balans tussen werk en privé

Ons idee van ‘work-life balance’ houdt traditioneel in dat we thuis ontspannen en bijkomen van de werkstress na het verlaten van de werkplek. Maar wat gebeurt er als het leven zelf steeds stressvoller wordt? Onderzoek laat zien dat de huidige kosten-van-levensonderhoud crisis is gekoppeld aan een directe toename van stress.  En met de financiële spanning nemen werknemers de stress mee naar de werkplek.

Werkgevers kunnen medewerkers helpen met een financieel specialist of budgetcoach. Sommige sectoren en gemeenten bieden de budgetcoach gratis aan. Of denk aan het aanbieden van relevante voordelen op de werkplek, zoals boodschappenvouchers of kortingen bij leveranciers voor het personeel. Met de juiste hulp kunnen de belangrijke oorzaken van financiële angst bespreekbaar worden gemaakt. In 2023 kun je als werkgever je medewerkers helpen met meer informatie over waar ze gratis terecht kunnen.

1. Data en techniek gestuurde preventie

Er is geen one-size-fits-all interventie voor de unieke fysieke en mentale uitdagingen waarmee medewerkers worden geconfronteerd. Ondanks inspanningen om leefstijl programma’s aan te bieden, blijft de drempel aanwezig om de eigen slechte gezondheid met de werkgever te bespreken. Uit onderzoek blijkt dat een groot deel van de werknemers zich nog steeds niet op zijn gemak zou voelen om een mentaal of fysiek gezondheidsprobleem aan hun werkgever bekend te maken.

Dit is een kans om meer ondersteuning op maat te bieden aan degenen die zich ongemakkelijk voelen om ernaar te vragen. Bovendien bieden sommige digitale platforms gedragsgegevens van het personeel. Zodat het analyseren van toekomstige uitdagingen die van invloed zijn op stress, veiligheid of leefstijl mogelijk is. Organisaties kunnen vervolgens interventies uitvoeren voordat de symptomen onbeheersbaar worden.

Het online aanbieden van vragenlijsten voor de RI&E om werkdruk te meten is in 2023 eveneens een ware trend. Steeds meer banken, verzekeraars en dienstverleners, die wereldwijd hun kantoren hebben met Nederlandse werknemers, willen een onderzoek over de hele wereld kunnen aanbieden.

1. Macht van werknemers en de trend uit Amerika

Recente trends, waaronder ‘het grote ontslag’ en ‘rustig stoppen’ uit Amerika bereiken ook in Nederland steeds meer mensen. De macht verschuift (weer) naar werknemers, waarbij zij niet langer bereid zijn om over grenzen te gaan voor hun werkgevers. Zo waait ‘quiet quitting’ over via (sociale) media en wakkert dit de discussie aan op de werkvloer.

Bedrijven – vooral degenen die zich schuldig maken aan het aanmoedigen van organisatieculturen waarin van werknemers wordt verwacht dat ze ‘altijd aan’ staan – moeten hun relaties met werknemers heroverwegen om hun slimste talent te behouden. Wie dat niet doet, ziet mogelijk zijn mensen weggaan. In Amerika zeggen jongeren steeds vaker gedag tegen een 9 tot 5 baan.

Managers hebben de verantwoordelijkheid om het goede voorbeeld te geven als het gaat om een grootschalige cultuurverandering. Dit betekent het duidelijk aangeven van de verwachtingen. Over werktijden, contactbare verplichtingen en dat je elke dag op tijd het kantoor moet verlaten. Evenzo moeten werkgevers regelmatig feedback vragen om de uitdagingen waarmee het personeel wordt geconfronteerd beter te begrijpen en hoe het bedrijf zijn ondersteuning kan aanpassen. De anonieme feedbackenquêtes zijn voor degenen die zich misschien niet op hun gemak voelen om persoonlijk te communiceren. De trend voor 2023 is dat de voorkeur gegeven wordt aan regelmatige één-op-één gesprekken met werknemers.

1. Thuiswerkers

Werkten mensen in 2019 nog gemiddeld 3 uur per week vanuit huis, in 2022 is dat 6,5 uur. Dat concludeert het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) na onderzoek. Iets meer dan vier op de tien werkenden werkt wekelijks wel eens thuis. Hoewel onderzoek laat zien dat dit een positieve zaak is, levert het op korte en lange termijn enkele problemen op, omdat werknemers hun ergonomisch vriendelijke stoelen en kantooropstellingen verruilen voor hun keukentafels.

Werknemers die thuis geen prioriteit geven aan de juiste ergonomische opstelling, zullen worden blootgesteld aan dezelfde schadelijke effecten als in een kantoor zonder een goede opstelling. Maar een thuiskantoor is nog moeilijker te controleren voor werkgevers. Elke thuiskantooropstelling is anders, dus de risicofactoren zullen uniek zijn voor elke persoon, maar mensen gaan langdurig op een bank of stoel zitten zonder voldoende steun. Slechte ondersteuning wordt onderschat, zorgt voor ziekteverzuim en kan leiden tot:

• Chronische lage rugpijn
• Spierspanning in nek en schouders
• Neurologische problemen

Consistent gebruik van een laptop in plaats van een computermonitor van normaal formaat met een toetsenbord en muis kan leiden tot:

• Schouderpijn als gevolg van een naar voren leunende positie
• Carpaal tunnel syndroom
• Veranderingen in het gezichtsvermogen

Tot slot bewegen mensen minder wanneer ze thuiswerken. Het ommetje in de pauze, de route naar de parkeerplek of de fietstocht van en naar het werk ontbreken bij thuiswerken. In Nederland zitten werknemers gemiddeld 11 uur per dag. Met het zoeken naar een juiste balans om gezond en veilig te werken, komen we weer terecht bij de eerste trend.