Leiderschap bepalend voor burn-out klachten

Uit recent onderzoek blijkt dat leiderschap van invloed is op burn-out

Het onderzoek van Securex en KU Leuven definieert drie verschillende profielen van leidinggevenden waarmee werknemers in contact komen:

• Ondersteunend.
• Toxisch.
• Ongedefinieerd.

De leiderschapsstijl bepaalt 32% van het burn-out risico bij werknemers. Slechts één op drie (33%) werknemers heeft een ondersteunende leider die burn-out risico helpt voorkomen.

Van de medewerkers die een leidinggevende hebben met een ondersteunende leiderschapsstijl heeft maar 1% kans op burn-out klachten. Heb je een toxische leidinggevende? Dan is de kans dat 54% van de mensen burn-out klachten door het werk oploopt. Daarnaast riskeert 38% zelfs elk moment uit te vallen.

Naast leiderschap speelt meer mee om burn-out klachten te ontwikkelen

Dat brengt ons naar een ander interessant onderzoek dat door Anja van den Broeck is uitgevoerd. Zij is als hoogleraar werkzaam aan de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen aan de KU Leuven en stelt het volgende over energievreters:

• Naast uitputtende stressoren zijn er uitdagingen. De uitdagingen dragen eraan bij dat we kunnen leren.
• De soort motivatie is een belangrijk aspect van welzijn. Mensen die het werk zelf leuk vinden, voelen zich beter dan mensen die ervaren dat ze een taak moeten uitvoeren.

Zij vervolgt haar conclusie in het artikel met de titel: ‘Het Job Demands-Resources model’’ uit 2013 met: “De vervulling versus frustratie van de psychologische basisbehoeften aan autonomie, competentie en verbondenheid verklaren waarom stressoren, uitdagingen en hulpbronnen een impact hebben op burn-out en bevlogenheid”

Moeten, kunnen en willen

Zij stelt dat wij naast energiebronnen op het werk moeten kijken naar de mate waarop iemand gemotiveerd is. In haar visie hangt dit samen met de autonomie in combinatie met de betrokkenheid bij het werk en de competenties van een persoon. Mensen die uit zichzelf gemotiveerd zijn kunnen meer hebben.

Figuur: het ABC van werkkenmerken

Of vrij vertaald: burn-out is een proces, waarbij willen en kunnen, naast werkkenmerken, een rol spelen. Willen en NIET kunnen, kan omslaan in MOETEN en NIET kunnen. Dan is er sprake van druk. Wij zien het in de praktijk regelmatig. Mensen willen iets, maar kunnen het niet.

Doe de test: Waar sta jij in het ABC van werkkenmerken?

Scoor je tussen de 0 en 200? Dan is de kans aanwezig dat je cynisch kunt reageren op je omgeving. De motivatie is weggezakt. Het kost steeds meer energie. Praat hierover met je leidinggevende en mensen in je omgeving die je vertrouwt.

Scoor je tussen de 200 en 350? Voor jou heel af en toe een maandagdip. Je kijkt weliswaar uit naar de taken die op je bordje liggen, maar raakt soms gefrustreerd doordat je nog weinig ervaring hebt of net die kennis mist. Na het werk ben je moe, maar voldaan. Het werk geeft je voldoening.

Scoor je meer dan 350 punten? Dan heb je er echt zin in. Het is alsof je een bent met de taken en je vergeet de tijd. Na het werk heb je zelfs energie over.