Stress
Stress en passiviteit zijn twee zijden van dezelfde medaille. In ons dagelijks leven worden we vaak geconfronteerd met stressvolle situaties, of het nu op het werk is, in onze relaties of gewoon in het leven in het algemeen. Hoe we met die stress omgaan, kan bepalend zijn voor ons welzijn en onze kwaliteit van leven. Maar wat gebeurt er als we te passief worden in het omgaan met die stress? Laten we eens dieper ingaan op de relatie tussen stress en passiviteit en ontdekken hoe we deze vicieuze cirkel kunnen doorbreken
Stress is een alomtegenwoordig fenomeen in onze moderne samenleving. Of het nu gaat om deadlines op het werk, financiële druk, of persoonlijke conflicten. Stress kan vele vormen aannemen en een aanzienlijke tol eisen van ons welzijn. Op fysiek, mentaal en emotioneel niveau kan stress ons uitputten en ons vermogen om effectief te functioneren belemmeren.
Wanneer we geconfronteerd worden met chronische stress, kan het verleidelijk zijn om in een staat van passiviteit te vervallen. Passiviteit manifesteert zich vaak als uitstelgedrag, gebrek aan motivatie en een gevoel van machteloosheid. In plaats van actief op zoek te gaan naar oplossingen voor bepaalde stressvolle situaties, kun je verlamd raken door angst en twijfel. Uiteindelijk loop je vast in een patroon van chaos en overzie je de situatie niet meer. Dit uit zich in spanningsklachten, zoals hoofdpijn, piekeren, hartkloppingen of spierspanning. Op je werk vergeet je afspraken, negeer je lastige situaties, lees je de ’toon’ van mails anders, ben je sneller geraakt of interpreteer je gedrag van anderen sneller als negatief.
Het gevaarlijke aan stress en passiviteit is dat ze elkaar kunnen versterken en een vicieuze cirkel kunnen vormen. Wanneer je gestrest bent, kun je geneigd zijn om passief te worden en jouw problemen te vermijden in plaats van ze aan te pakken. Maar door passief te blijven, vererger je de situatie, waardoor je nog meer verlamd kunt raken. Daardoor kun je minder in staat zijn om effectief met je klanten, collega’s of werk om te gaan. Wanneer dit langer dan drie maanden duurt, voel je jezelf steeds eenzamer, niet begrepen en zou je wensen dat anderen dit aanvoelen en je steunen.
Gelukkig is er een uitweg uit deze vicieuze cirkel van stress en passiviteit. Het begint met het erkennen van je stress en het onder ogen zien van de oorzaken ervan. Vervolgens kun je het beste actief werken aan het ontwikkelen van gezonde copingmechanismen en het identificeren van constructieve manieren om met je stress om te gaan. Dit kun je het beste doen door eerlijk te zijn naar jezelf en anderen. Het helpt wanneer je met een beetje humor en mededogen naar jezelf durft te kijken.
Stress en passiviteit zijn nauw met elkaar verbonden, maar ze hoeven je niet in de greep te houden. Door grenzen hardop uit te spreken en vervolgens je twijfels of zorgen te delen met je werkgever, collega, vriend(in) of opdrachtgever, train je jezelf in communicatievaardigheden. Hoe spannend het ook is of blijft. Door proactief te zijn in het aanpakken van je eigen stress, kun je voorkomen dat je in een staat van passiviteit vervalt. Door een actieve benadering te hanteren en proactief te werken aan het beheersen van je stress, kun je de vicieuze cirkel doorbreken. Dit kan voorkomen dat je in een burn-out terecht komt.
Een burn-out kan dienen als een harde maar effectieve les, waarbij je gedwongen wordt om passief gedrag te doorbreken en je eigen grenzen te erkennen. Het herstelproces van een burn-out kan een kans bieden om nieuwe, gezondere copingmechanismen te ontwikkelen en een betere balans te vinden tussen werk en persoonlijk leven. Wil je weten wat jouw score is op burn-out? Doe hier de gratis test (burn-out assessment tool van de Universiteit Leuven).
Schaufeli, W.B., De Witte, H. & Desart, S. (2020). Handleiding Burnout Assessment Tool (BAT) – Versie 2.0. KU Leuven, België: Intern rapport